Nhiều người phải làm việc liên tục trong nhiều giờ và hiếm khi tham gia các hoạt động thể chất. Điều này dẫn đến hình thành cục máu đông gây ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng.
Mới đây, trường hợp một bệnh nhân tử vong vì ngồi quá lâu đã được chia sẻ trên chương trình y tế “Doctor is Hot” của Đài Loan, Trung Quốc.
Theo đó, người đàn ông được phát hiện ngưng thở trong một quán cà phê Internet và đã tử vong không lâu sau đó. Đáng chú ý, bệnh nhân này không rời khỏi chỗ của mình trong suốt 50 giờ.
Theo bác sĩ tim mạch Gan Zongben (Đài Loan, Trung Quốc), nguyên nhân của vụ việc xác định người đàn ông chết đột ngột do ngồi lâu và “huyết khối tĩnh mạch sâu” làm tắc nghẽn tim hoặc phổi.
Bác sĩ Gan cho rằng, ngồi lâu có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, khi lượng lớn cục máu đông làm tắc nghẽn phổi rất có thể dẫn đến đột tử, “thậm chí còn không còn sức để kêu cứu”.
Ngoài ra, vị bác sĩ cũng kêu gọi mọi người chú ý đến những rủi ro do ngồi lâu gây ra, khi tham gia các hoạt động nghỉ lễ như xem phim truyền hình dài tập, chơi điện tử… trong thời gian dài.
Trình trạng “huyết khối tĩnh mạch sâu” có thể không nhất thiết phải có triệu chứng khi mới xảy ra. Tuy nhiên, nếu những người quen với lối sống ít vận động hoặc sau khi ngồi lâu sẽ cảm thấy “sưng, nóng và đau” ở phần cuối tay chân (bàn tay chân, ngón tay chân) thì không được tự xoa bóp tại nhà vì có thể khiến cục máu đông di chuyển đến nơi khác bất cứ lúc nào gây hậu quả nguy hiểm đến tính mạng.
Ngoài việc làm tăng nguy cơ tử vong đột ngột, ngồi lâu còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường hay hội chứng chuyển hóa, có thể gây tổn thương xương, thoái hóa cơ và tuần hoàn máu kém, từ đó ảnh hưởng đến khả năng tư duy và tinh thần.
Theo ước tính có 6% dân số toàn cầu mắc bệnh tim mạch, 7% tiểu đường tuýp 2, 10% ung thư vú và ung thư đại trực tràng, chủ yếu do ngồi nhiều.
Ngồi càng lâu, lượng calo tiêu thụ càng ít, điều này có thể dẫn đến tăng cân. Béo phì là một trong những nguyên nhân chính gây ra nhiều bệnh tật. Một nghiên cứu khảo sát hơn một triệu người cũng cho thấy cuộc sống càng ít vận động thì nguy cơ tử vong sớm càng cao.
Dấu hiệu cảnh báo trước khi cục máu đông xuất hiện
Khi cục máu đông làm tắc mạch máu trong cơ thể, máu không thể lưu thông đến các mô và cơ quan trong cơ thể, triệu chứng thường gặp nhất là tắc mạch máu ở tim, dẫn đến nhồi máu cơ tim và bệnh tim mạch vành.
Bệnh tim thường không có triệu chứng, nhưng trên thực tế, trước khi huyết khối xảy ra, hầu hết người bệnh đều có những dấu hiệu nguy hiểm nhưng thường bị bỏ qua và mất đi cơ hội chẩn đoán, phòng ngừa sớm.
Sưng đau ở chân tay
Triệu chứng sưng đau do xuất hiện huyết khối dễ bị nhầm lẫn thành những vết thương thông thường do va đập gây đau. Tuy nhiên, đây là những dấu hiệu báo trước của huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc cục máu đông đã hình thành sâu dưới da và cản trở máu đến các mô khỏe mạnh.
Nếu cảm thấy đau nhói ở một bên, mẩn đỏ, sưng tấy hoặc da nóng trên một vùng cục bộ ở chân, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế càng sớm càng tốt. Huyết khối tĩnh mạch sâu có thể dẫn đến thuyên tắc phổi hoặc các vấn đề nghiêm trọng hơn, bao gồm cả chứng hoại thư.
Đổi màu da
Khi một cục máu đông bịt kín các tĩnh mạch ở cánh tay hoặc chân của một người, da khu vực đó có thể đổi màu hơi xanh hoặc hơi đỏ.
Cụ thể, những thay đổi về màu da, chẳng hạn như chuyển sang tái nhợt, đỏ, xanh hoặc tím là dấu hiệu của huyết khối tĩnh mạch sâu. Khi đó, một cục máu đông hình thành trong tĩnh mạch, thường xảy ra ở chân, có thể gây nguy hiểm.
Tê hoặc yếu chân tay
Huyết khối có thể gây tê hoặc yếu chi vì máu không thể lưu thông bình thường, khiến chi không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng.
Khó thở
Vì độ nhớt của máu tăng cao nên máu lưu thông không đủ, từ đó làm quá trình trao đổi oxy và carbon dioxide gặp vấn đề. Chính điều này sẽ làm phổi, não và các cơ quan khác rơi vào trạng thái thiếu máu cục bộ, thiếu oxy. Hậu quả là sáng ngủ dậy bạn sẽ gặp phải tình trạng khó thở, ngạt thở.
Đánh trống ngực hoặc rối loạn nhịp tim
Theo thống kê, 30% đến 40% bệnh nhân lâm sàng bị huyết khối tim cấp tính sẽ xuất hiện các triệu chứng như đánh trống ngực, rối loạn nhịp tim và đau ngực trong vòng một tuần trước khi khởi phát.
Bệnh nhân thường không nhận ra đây là một dấu hiệu báo trước của huyết khối, do đó bỏ lỡ cơ hội điều trị tốt nhất. Nếu xảy ra tình trạng tức ngực, đau ngực, đặc biệt ở người trung niên và người cao tuổi thì nên đi khám ngay.
Theo Mẫn Nhi (Gia Đình Việt Nam)